İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgisi ve çevresel tutumları üzerine alan araştırması

Emine  Gök; Ahmet  Afyon

doi:10.36681/

Authors

Emine Gök Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Kahramanmaraş-TÜRKİYE
Ahmet Afyon Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Konya-TÜRKİYE

DOI:

https://doi.org/10.36681/

Keywords:

İlköğretim, Çevre Eğitimi, Çevre Bilgisi, Çevre Tutumu

Abstract

Bu araştırma ilköğretim 6. , 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin çevre bilgi ve tutum düzeylerini tespit etmek, mevcut çevre eğitiminin etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Öğrencilerin çevre bilgi ve tutumları “sınıf”, “cinsiyet”, “anne-baba eğitim düzeyi” ve “okul” değişkenleri açısından değerlendirilmiştir. Araştırma 2011-2012 eğitim-öğretim yılı 2. dönemde Konya merkezinde 10 ilköğretim okulunda; 6. sınıftan 329 (%39,1), 7. sınıftan 282 (%33,5), 8. sınıftan 230 (%27,3) öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler; Leeming ve arkadaşları tarafından geliştirilen “Çocukların Çevreye Karşı Tutum ve Bilgileri” ölçeğinin Türkçe versiyonu ile elde edilmiştir. Araştırmada çevre bilgi testinin Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,680 ve çevre tutum ölçeğinin Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,917 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin çevre bilgi puanları arasında; sınıf, cinsiyet, anne-baba eğitim düzeyi ve okul değişkenine göre anlamlı fark bulunmuştur. Öğrencilerin çevre tutum puanları arasında ise; cinsiyet ve okul değişkenine göre anlamlı fark gözlenmiştir.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Alkış, S. (2002). İlköğretimde Tarihi Çevre Eğitimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.

Andersson, B. & Wallin, A. (2000). Students’ understanding of the greenhouseeffect, societal consequences of reducing co2 emissions and why ozone layer depletion is a problem. Journal of Research in Science Teaching,37 (10), 1096-1111.

Armağan, F. (2006). İlköğretim 7-8. Sınıf Öğrencilerin Çevre Eğitimi İle İlgili Bilgi Düzeyleri Kırıkkale İl Merkezi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Aslan, O., Uluçunar, Ş. ve Cansaran, A. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgisi ve çevre tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi, Erişim Tarihi:21.01.2011. http://ilkogretimonline.org.tr/vol7say2/v7s2m19.pdf

Atasoy, E. (2005). Çevre için Eğitim: İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Çalışma, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.

Aydın, F. ve Çepni, O. (2010).İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2012) 189-207

Ayvaz, Z. (1998).Çevre Eğitiminde Temel Kavramlar El Kitabı, İzmir: Çevre Eğitim Merkezi Yayınları.

Bonnett, M. & Williams, J. (1998). Environmental education and primary children’s attitudes towards nature and the environment. Cambridge Journal of Education, 28(2),159-174.

Darner, R. L. (2007). The Use of Self-Determination Theory to Foster Environmental Motivation in an Environmental Biology Course. San Diego State University, Dissertaion of doctor of philosophy.

Demirbaş, M. ve Pektaş, M. (2009).İlköğretim öğrencilerinin çevre sorunu ile ilişkili temel kavramları gerçekleştirme düzeyleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 3 (2), 195-211.

Ek, N., Kılıç, N., Öğdüm P., Düzgün, G. ve Şeker, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin farklı akademik alanlarında öğrenim gören ilk ve son sınıf öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları ve duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim

Dergisi, 17,125-136

Erol, G. H. ve Gezer, K. (2006). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarına çevreye ve çevre sorunlarına yönelik tutumları. International Journal of Environmental & Science Education. 1 (1), 65 –77

Erten, S. (2002). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevreye yararlı davranışlarının araştırılması. Erişim Tarihi: 20.05.2010. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek- 5/b_kitabi/PDF/Cevre/bildiri/t42.pdf

Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S. ve Özden, M. (2006). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. ilkogretim-online.org.tr/vol6say3/v6s3m35.doc, Erişim Tarihi: 05.06.2011.

Gökler, İ. ve Yılmaz, İ. (1999). Okul Öncesi Çevre Eğitimi. İzmir: Çevre Eğitim Merkezi Yayınları.

Güler, T. (2007).Çevre Eğitimi. Yaygın Eğitimde Çevre.Ankara: Türkiye Çevre Eğitim Vakfı Yayınları,99-116.

İncekara, S. ve Tuna, F. (2010).Ortaöğretim öğrencilerinin çevresel konularla ilgili bilgi düzeylerinin ölçülmesi: Çankırı ili örneği. Marmara Coğrafya Dergisi (22), 168 – 182

İşyar, N. (1999). İlköğretim (3., 4., 5.) Öğrencilerinin Olumlu Çevresel Tutumların Yaş ve Sosyo-Ekonomik Düzeye Göre Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa

Kahyaoğlu, M., Daban, Ş. ve Yangın,S. (2008). İlköğretim öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi (11), 42-52.

Karasar, N. ( 2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara

Kaya, E., Akıllı, M. ve Sezek, F. (2009). Lise öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının cinsiyet değişkeni açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (9),43-54.

Makki Maha H., Abd-El-Khalick, F. & BouJaoude, S. Lebanese Secondary School Students’Environmental Knowledge and Attitudes. Proceedings of The Eight Annual Science and Math Teachers Conference (SMEC 8),164-166.

Meydan, A. ve Doğu, S. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevre sorunları hakkındaki görüşlerinin bazı değişkenlere göre değerlendirilmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi 26, 267-277.

Morgil, İ., Yılmaz, A. ve Cingör, N. (2002). Fen eğitiminde çevre ve çevre koruma projesi hazırlanmasına yönelik çalışma. Erişim Tarihi: 02.06.2012 www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/PDF/Cevre/.../t45DD.pdf,.

Örnek, G. (1994).Çevre Eğitimi ve Lise Eğitim Programlarındaki Yeri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Özdemir, O., Yıldız, A., Ocaktan, E. ve Sarışen, Ö. (2003). Tıp fakültesi ilk ve son sınıf öğrencilerinin çevresel farkındalık ve duyarlılıkları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57 (3), 117-127.

Sadık, F. ve Sarı, M. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının çevre bilgisi ve çevre sorunlarına yönelik tutumları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (39),129-141.

Sarkar, M. (2011). Secondary students’environmantal attitudes: the case of environmental education ın bangladesh. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, August (1).

Şahin, H. ve Erkal, S. (2010). The attitudes of middle school students towards the environment. Social Behavior and Personality, 38 (8): 1061-1072.

Şimşekli, Y. (2002).Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik çevre eğitimi etkinliklerine ilköğretim okullarının duyarlığı. Erişim Tarihi: 19.08.2011. home.uludag.edu.tr/users/ucmaz/PDF/egitim/htmpdf/.../mak08.pdf.

Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi (4. baskı). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.

Teyfur, E. (2008). İlköğretim 4-7. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarının ve Çevre Kulübü Çalışmalarının Çevreye Yönelik tutumlarına Etkisinin Değerlendirilmesi.http://www.pegem.net/akademi/kongrebildiri_detay.aspx?id=101393,

Erişim Tarihi: 01.06.2012.

Ünal, Sevil ve Dımışkı, Ebru (1999).UNESCO-UNEP himayesinde çevre eğitiminin gelişimi türkiye’de ortaöğretim çevre eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,16-17,144-146.