Çocuk karikatürlerinde maddenin tanecikli yapısı
DOI:
https://doi.org/10.36681/Keywords:
Fen Eğitimi, Fen ve Teknoloji Dersi, Öğrenci Ürünü Karikatür, Maddenin Tanecikli YapısıAbstract
Bu çalışmanın amacı öğrencilerin çizdikleri karikatürler aracılığıyla maddenin tanecikli yapısı hakkındaki bilgilerinin, düşüncelerinin ve varsa kavram yanılgılarının ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaçla 2009-2010 Eğitim-Öğretim yılında Düzce ili Merkez İlçede bulunan bir ilköğretim okulunun 6. sınıfında okuyan 14 öğrenci ile çalışılmıştır. Araştırma boyunca dersin öğretmeni tarafından ilgili ünite mevcut programın ilkelerine bağlı olarak işlenmiş; konuların ardından pekiştirme amacıyla öğrencilerden konu ile ilgili bir karikatür çizmeleri istenmiştir. Öğrencilerin karikatürleri öğretmen tarafından bilimsel açıdan kontrol edildikten sonra sınıf ortamında tartışılmış ve panolara asılmıştır. Uygulama sonunda öğrencilerin karikatürleri içerik analizine tabi tutulmuştur. Öğrenci ürünü karikatürler incelendiğinde, atom ve benzeri yapıların kişileştirildiği, karikatürlerin daha çok analojilerden faydalanılarak oluşturulduğu ve sıkça günlük hayattan örneklere yer verildiği görülmüştür. Araştırma kapsamında ‘tüm maddelerin katı-sıvı-gaz hallerinin olduğu ve birbirleri arasında ısı değişimi ile bozunmaya uğramadan geçişin sağlandığı, moleküller arasında gözle görülebilir boşlukların olduğu ve atomları birbirine bağlayan sopa benzeri somut nesnelerin olduğu’ kavram yanılgılarına ulaşılmıştır.
Downloads
References
Akdeniz, A. R. & Atasoy, Ş. (2006). Kavram karikatürlerinin havaya fırlatılan topa etkiyen kuvvet konusundaki kavram yanılgılarını gidermeye etkisi. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Alsaç, Ü. (2004). Karikatürde Gülmece Üstüne Gözlemler, http://www.ndkarikaturvakfi. org.tr/katalog2004.htm, Erişim Tarihi: 12 Nisan 2010.
Avşar, S.(2007). Tarih Öğretiminde Karikatür İmgesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Balım, A. G., İnel, D. & Evrekli, E. (2007). Probleme dayalı öğrenme yönteminin kavram karikatürleriyle birlikte kullanımı: fen ve teknoloji dersi etkinliği, Turkish Republic of Northern Cyprus: VI. International Educational Technologies Conference, Famagusta.
Balım,A.G., İnel,D. & Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi, İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
Baysarı, E. (2007). İlköğretim düzeyinde 5. Sınıf fen ve teknoloji dersi canlılar ve hayat ünitesinde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına, fen tutumuna ve kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi-Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Burhan, Y. (2008). Asit ve Baz Kavramlarına Yönelik Karikatür Destekli Çalışma Yapraklarının Geliştirilmesi ve Uygulanması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Chin, C. & Teou, L. (2009). Using concept cartoons in formative assessment: scaffolding students’ argumentation, International Journal of Science Education, 31(10), 1307- 1332.
Çiğdemtekin, B. (2007). Fizik Eğitiminde Elektrostatik Konusu İle İlgili Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Yönelik Bir Karikatüristik Yaklaşım, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Dalacosta, K., M. Kamariotaki-Paparrigopoulou, J.A. Palyvos & N. Spyrellis. (2009). Multimedia application with animated cartoons for teaching science, Computers & Education, 52, 741-748.
Demir, Y. (2008). Kavram yanılgılarının belirlenmesinde kavram karikatürlerinin kullanılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Ensitüsü, Erzurum.
Dereli, M. (2008). Tam Sayılar Konusunun Karikatürlerle Öğretiminin Öğrencilerin Matematik Başarılarına Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Durmaz, B., (2007). Yapılandırıcı fen öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrencinin başarısı ve duyuşsal özelliklerine etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Entitüsü, Muğla.
Ekici, F., Ekici, E. & Aydın, F. (2007). Utility of concept in diagnosing and overcoming misconceptions related to photosynthesis, International Journal Environmental & Science Education, 2(4), 111-124.
Eroğlu, N., Öztuna Kaplan A. (2010). 6. sınıf "maddenin tanecikli yapısı" ünitesindeki kavramların öğretiminde öğrenci ürünü karikatürlerin kullanımı. IV. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Evrekli, E., İnel, D. & Çite, S. (2006). Yapılandırmacı Yaklaşım Temelinde Fen ve Teknoloji Öğretiminde Kavram Karikatürleri: Bir Etkinlik Örneği “Maddenin Halleri ve Isı”, VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Gökçe O. (2006). İçerik Analizi-Kuramsal ve Pratik Bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi. Güney Mürsel, C. (2009). Deyim ve atasözlerinin öğretiminde karikatürün etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gürdal, A., Şahin, F. & Çağlar, A. (2001). Fen eğitimi ilkeler, stratejiler ve yöntemler. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayın No: 668, Atatürk Eğitim Fakültesi Yayın No: 39.
Holstein, J.A. & Gubrium, J.F.(1996). Phenomenology, Ethnomethodology And Interpretive Practice. Strategies Of Qualitative Inquiry. Ed. Norman K. Denzin And Yvonna S. Lincoln. London: Sage Publication, 137-158.
İnel, D., Balım, A. G. & Evrekli, E. (2009). Fen Öğretiminde Kavram Karikatürü Kullanımına İlişkin Öğrenci Görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 1-16.
Kabapınar, F. (2005). Yapılandırmacı Öğrenme Sürecine Katkıları Açısından Fen Derslerinde Kullanılabilecek Bir Öğretim Yöntemi Olarak Kavram Karikatürleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5 (1).
Kazanevsky, V. (2010). Doğu Avrupa Ülkelerinde Karikatür Sanatının Belirli Özellikleri, 4. Uluslararası Ankara Karikatür Festivali, 1998. http://www.ndkarikaturvakfi. org.tr/98act/98etkin9.htm , Erişim Tarihi: 14 Nisan 2010.
Keogh, B. & Naylor, S. (1999a). Concept Cartoons,Teaching And Learning In Science: An Evaluation. International Journal of Science Education, 21 (4), 431-446.
Keogh, B. & Naylor, S. (1999b). Science Goes Underground. Adults Learning, 10 (5), 6-8.
Keogh, B. & Naylor, S. (2000). Teaching and Learning In Science Using Concept Cartoons: Why Dennis Wants To Stay In At Playtime, Australian Primary & Junior Science Journal,16 (3).
Kılınç, A. (2008). Öğretimde Mizahi Kavramaya Dayalı Bir Materyal Geliştirme Çalışması: Bilim Karikatürleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kuşakçı Ekim, F. (2007). İlköğretim Fen Öğretiminde Kavramsal Karikatürlerin Öğrencilerin Kavramsal Yanılgılarını Gidermede Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Long, M. & Marson, K. ( 2003). Concept Cartoons. Investigating, 19(3), 22-23.
Morris, M., Merritt, M., Faırclough, S., Bırrell, N. & Howıtt, C. (2007). Trialing Concept Cartoons In Early Childhood Teaching And Learning Of Science. Teaching Science, 53(2), 42-45.
Oluk, S. & Özalp, I. (2007). The Teaching Of Global Environmental Problems According To The Constructivist Approach: As A Focal Point Of The Problem And The Avaibility Of Concept Cartoons. Educational Sciences: Theory & Practice, 7(2), 881-896.
Özalp, I. (2006). Karikatür Tekniğinin Fen ve Çevre Eğitiminde Kullanılabilirliği Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
Özalp, I., Sarıkaya Coşar, S., Ünal Eroğlu E. (2006). Ergenlik Dönemindeki Değişmelerin Öğretiminde Karikatürlerden Faydalanma. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Özer, A. (2007). Eğitim ve Karikatür. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 84, 19-25.
Özşahin, E. (2009). Karikatürlerle Coğrafya Öğretimi. Marmara Coğrafya Dergisi, 20, 101- 122.
Özyılmaz Akamca, G. & Hamurcu, H. (2009). Analojiler, Kavram Karikatürleri ve Tahmin- Gözlem- Açıklama Teknikleriyle Desteklenmiş Fen ve Teknoloji Eğitimi. E- Journal of New World Sciences Academy, 4 (4).
Özyılmaz Akamca, G., Hamurcu, H. (2009). Analojiler, Kavram Karikatürleri ve Tahmin- Gözlem- Açıklama Teknikleriyle Desteklenmiş Fen ve Teknoloji Eğitimi. e- Journal of New World Sciences Academy, 4 (4).
Saka, A., Akdeniz, A.R., Bayrak, R. & Asilsoy, Ö. (2006). “Canlılarda Enerji Dönüşümü” Ünitesinde Karşılaşılan Yanılgıların Giderilmesinde Kavram Karikatürlerinin Etkisi. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Seligmann, E.R. (2007). Reaching Students Through Synectics: A Creative Solution. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Colorado: University of Northern.
Tsakona, V. (2009). Language And Image Interaction In Cartoons: Towards A Multimodal Theory of Humor. Journal of Pracmatics. 41, 1171-1188. Türkçe Sözlük Cilt II (1999). Ankara: Dil Derneği Yayınları:9.
Uğurel, I. & Moralı, S. (2006). Karikatürler ve Matematik Öğretiminde Kullanımı. Milli Eğitim Dergisi, 170, 32-47.
Uslu, A. (2007). Eğitim ve Karikatür. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi. 84, 15-18.
Uslu, A. (2010). Karikatür Sanatı ve Karikatür Ürünleri, Denizli Sempozyum Metinleri.
http://www.huslu.8k.com/yazi1.htm , Erişim Tarihi: 14 Nisan 2010.
Üstün, Ö. (2007). Ortaöğretim 3. Sınıfta Türk Dili ve Edebiyatı Dersinde Karikatür Kullanımının Yazılı Anlatım Öğretimine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 5. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, İ. (2008). Kavram Karikatürlerinin Kavram Yanılgılarının Tespitinde ve Giderilmesinde Kullanılması: Düzgün Dairesel Hareket. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Downloads
Issue
Section
Published
License
Copyright (c) 2013 Journal of Turkish Science Education
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.