1926 Müfredatına Göre Yazılan Eşya Dersleri Kitaplarının Eğitsel ve Görsel Tasarım Yönünden Analizi

Abstract

Ders Kitapları geçmişte olduğu gibi günümüzde de eğitim öğretim faaliyetlerinde öğrencilere yardımcı araç- gereçlerden en önemlisidir. Bir ders kitabı eğitim programlarında belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda benimsenen öğretim yaklaşımı ve eğitimsel ölçütlere uygun olarak hazırlanmış ve öğrenme amaçlı kullanılan öğretim materyalidir. Bununla birlikte ders kitapları dönemin eğitim anlayışının yanında sosyo-kültürel yapısı ile bilim ve teknolojisi hakkında da bizlere bilgi verir. Bu çalışmanın amacı, cumhuriyetin ilk yıllarında ülkemizde okutulan fen bilgisi kitaplarının özelliklerini tespit ederek, o günden bu yana öğrenme-öğretme teorileri, ölçme-değerlendirme metotları, kitapların hazırlanmasında kullanılan görsel ve tasarım ilkeleri ile baskı teknolojilerindeki değişimi belirlemektir. Bu çalışma için 1926 ilkmektep Müfredat Programına göre Ebulmuhsin Kemal, Naime Halit ve Harun Reşit tarafından yazılan ve ülkemiz ilkokullarının beşinci sınıflarında okutulan üç farklı Eşya Dersleri kitabı birinci elden resmi belgelere ulaşılarak elde edilmiştir. Araştırma bir kitap inceleme çalışması örneği olarak doküman incelemesi yöntemine göre yapılmıştır. Bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre 1926 Eşya Dersleri programı, deney ve tecrübelere önem vererek, öğrencilerin yaparak, yaşayarak ve düşünerek öğrenme etkinliklerine katılmaları gerektiğini vurgulanmıştır. Ders kitaplarının ise o zamanın şartlarına göre iyi sayılabilecek düzeyde resim içerdiği, öğrencilerin derslerde öğrendiği kavramların günlük hayattaki uygulama örneklerini verdiği ancak ölçme değerlendirme teknikleri ve eğitsel tasarım açısından zayıf olduğu tespit edilmiştir.