Kavram karikatürleri destekli probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin kavramsal anlama düzeyleri ile problem çözme becerisi algıları üzerine etkisi

Ali Günay  Balım; Huriye  Deniş Çeliker; Suat  Türkoğuz; Ertuğ  Evrekli; Didem  İnel Ekici

doi:10.36681/

Authors

Ali Günay Balım Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, İzmir-TÜRKİYE
Huriye Deniş Çeliker Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Burdur-TÜRKİYE
Suat Türkoğuz Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, İzmir-TÜRKİYE
Ertuğ Evrekli Celal Bayar Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Demirci, Manisa-TÜRKİYE
Didem İnel Ekici Uşak Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Uşak-TÜRKİYE

DOI:

https://doi.org/10.36681/

Keywords:

Kavram Karikatürü, Probleme Dayalı Öğrenme, Kavramsal Anlama, Çözme Becerisi Algıları

Abstract

Araştırmanın amacı fen bilimleri öğretiminde probleme dayalı öğrenme içerisinde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin kavramsal anlama düzeyleri ile problem çözme becerisi algıları düzeylerine etkisini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda denkleştirilmemiş-eşitlenmemiş ön test-son
test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İzmir’in merkez ilçelerinde yer alan 9 okuldan seçilen toplam 27 sınıfta öğrenim gören 553 altıncı sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Deney gruplarından birinde dersler kavram karikatürü destekli probleme dayalı
öğrenme yöntemiyle (Deney 1), diğerinde sadece probleme dayalı öğrenme yöntemiyle (Deney 2) ve kontrol grubunda ise dersler sadece Fen ve Teknoloji Öğretim Program içeriği ve etkinlikleriyle işlenmiştir. Deneysel uygulama 16 ders saati sürmüştür. Verilerin toplanmasında problem çözme
beceri algı ölçeği ve kavramsal anlama testi kullanılmıştır. Kavramsal anlama düzeyi açısından probleme dayalı öğrenme ile kavram karikatürlerinin birlikte kullanıldığı deney grubu ile (Deney 1) kontrol grubu arasında anlamlı bir farklılık görülmüştür. Bunun yanı sıra sadece probleme dayalı
öğrenmenin uygulandığı deney grubu ile (Deney 2) kontrol grubu arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca problem çözme becerisi açısından probleme dayalı öğrenme ile kavram karikatürlerinin birlikte kullanıldığı deney grubu ile (Deney 1) kontrol grubu
arasında ve sadece probleme dayalı öğrenmenin uygulandığı deney grubu (Deney 2) ile kontrol grubu arasında deney grupları lehine anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Deney gruplarının kendi arasında karşılaştırılması sonucunda ise son test problem çözme becerileri açısından anlamlı bir farklılık olmadığı, son test kavramsal anlama test puanları açısından probleme dayalı öğrenme ile kavram karikatürlerinin birlikte kullanıldığı deney grubu (Deney 1) lehine anlamlı bir farklılığın olduğu belirlenmiştir.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Abraham, M. R., Williamson, V. M. & Westbrook, S. L. (1994). A Cross-age study of the understanding of five chemistry concepts. Journal of Research in Science Teaching, 31(2), 147-165.

Allen, R. (2006). Priorities in practice: The essentials of science, grades K-6: Effective curriculum, instruction, and assessment. USA: Association for Supervision and Curriculum Development.

Alper, A. (2008). Attitudes toward problem based learning in a new turkish medicine curriculum. World Applied Sciences Journal, 4(6), 830-836

Araz, G. ve Sungur, S. (2007). Effectiveness of Problem-based learning on academic performance in genetics. Biochemistry and Molecular Biology Education, 35(6), 448- 451.

Arts, J. A. R., Gijselaers, W. H. ve Segers, M. S. R. (2002). Cognitive effects of an authentic computer-supported, problem-based learning environment. Instructional Science, 30(6), 465-495.

Atan, H., Sulaiman, F. ve Idrus, R. M. (2005). The Effectiveness of problem-based learning in the web based environment for the delivery of an undergraduate physics course. International Education Journal, 6(4), 430-437.

Atasoy, Ş. ve Akdeniz A. R. (2009). Kavram karikatürlerinin etki-tepki kuvvetleri ile ilgili yanılgıları gidermeye etkisi. 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon (7-9 Ekim).

Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: PegemA Yayıncılık.

Balım, A. G., İnel, D. Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerisi algısına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.

Bayrak, K.B., Bayram, H. (2011). Effects of Problem-Based Learning in a Web Environment on Conceptual Understanding: The Subject of Acids and Bases, International Online Journal of Educational Sciences, 3 (3), 831-848.

Beringer, J. (2007). Application of Problem Based Learning through Research Investigation. Journal of Geography in Higher Education, 31(3), 445-457.

Berkel, H. J. M. V. ve Schmidt, H. G. (2000). Motivation to commit oneself as a determinant of achievement in problem-based learning. Higher Education, 40(2), 231-242.

Black, P. ve Harrison, C. (2004). Science Inside the black box. Assessment for learning in the science classroom. London: NFER/Nelson.

Bozdoğan, A. E., Taşdemir, A. ve Demirbaş, M. (2006). Fen bilgisi eğitiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin bilimsel süreç becerisini geliştirmeye etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 23-36.

Bulduk, S. (2003). Psikolojide deneysel araştırma yöntemleri. İstanbul: Çantay Kitabevi.

Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara: Pegem A Yayıncılık (9. baskı).

Cengizhan, S. (2011). Modüler öğretim tasarımıyla entegre edilmiş kavram karikatürleri hakkında öğretmen adaylarının görüşleri. Eğitim ve Bilim, 36(160), 93-104.

Chang, C. Y. (2001). Comparing the impacts of a problem-based computer-assisted ınstruction and the direct-ınteractive teaching method on student science achievement. Journal of Science Education and Technology, 10(2), 147-153.

Chin, C. ve Teou, L. Y. (2008). Using concept cartoons in formative assessment: Scaffolding students’ argumentation. International Journal of Science Education. 31(10), 1307- 1332..

Christensen, L. B. (2004). Experimental methodology. Boston, MA: Pearson Allyn and Bacon

Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2005). Research methods in education (5th Edition). London, NewYork: Routledge Falmer.

Çıbık, A. S. (2009). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fen bilgisi dersine yönelik tutumlarına etkisi. İlköğretim Online, 8(1), 36-47.

Dabell, J. (2004). The maths coordinator’s file - using concept cartoons. London: PFP Publishing.

Dalacosta, K., Kamariotaki-Papparrigopoulou, M., Palyvos, J. A. ve Spyrellis, N. (2009). Mulitmedia application with animated cartoons for teaching science in elementary education. Computers and Education. 52, 741-748.

De Lange, J. (2009). Case study, the use of concept cartoons in the flemish science education: Improvement of the tools and supporting learners’ language skills through a design based research. Turkey, Istanbul: ESERA Conference (31 Ağustos-1 Eylül).

Dolmans, D. ve Schmidt, H. (2000) What directs self-directed learning in a problem based curriculum? In Evenson, D. and Hmelo, C. (eds) Problem Based Learning: A research perspective on learning Interactions. Mahwah, New Jersey: Lawrence Earlbaum Associates, 251–262.

Dolmans, D. H. J. M. ve Ginns, P. (2005). A short questionnaire to evaluate the effectiveness of tutors in PBL: validity and reliability. Medical Teacher, 27(6): 534–538.

Drake, K. N. ve Long, D. (2009). Rebecca’s in the dark: a comparative study of problembased learning and direct instruction/Experiential learning in two 4th-grade classrooms. Journal of Elementary Science Education, 21(1), 1-16.

Duch, B. J., Groh, S. E., Allen, D. E. (2001). Why problem-based learning? A case study of institutional change in undergraduate education. The Power of Problem-Based Learning, Eds: Duch, B. J., Groh, S. E. and Allen, D. E., Sterling, Virginia, 3-11.

Ekici, F., Ekici, E., ve Aydın, F. (2007). Utility of concept cartoons in diagnosing and overcoming misconceptions related to photosynthesis. International of Journal of Environmental & Science Education, 2(4), 111-124.

Eren, C. D. ve Akınoğlu, O. (2012). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenmenin kavram öğrenmeye etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 19-32.

Evrekli, E., Balım, A. G. ve İnel, D. (2009). Mind mapping applications in special teaching methods courses for science teacher candidates and teacher candidates’ opinions concerning the applications. Turkish Republic of Northern Cyprus, Nicosia: World Conference on Educational Sciences (4-7 Şubat).

Evrekli, E., İnel, D. ve Çite, S. (2006). Yapılandırmacı yaklaşım temelinde Fen ve Teknoloji öğretiminde kavram karikatürleri: bir etkinlik örneği “maddenin halleri ve ısı”. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara: 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. (7-9 Eylül 2006).

Gürses, A., Açıkyıldız, M., Doğar, Ç. ve Sözbilir, M. (2007). An investigation into the effectiveness of problem-based learning in a physical chemistry laboratory course. Research in Science & Technological Education, 25(1), 99-113.

Harland, T. (2002). Zoology students’ experiences of collaborative enquiry in problem-based learning. Teaching in Higher Education, 7(1), 3-15.

Herron, J.F. ve Major, C.H. (2004). Community college leaders’ attitudes toward Problembased learning as a method for Teachıng leadership Community College. Journal of Research and Practice, 28: 805–821.

Hsu, L. (2004). Developing concept maps from problem-based learning scenario discussions. Issues and Innovations in Nursing Education, 48(5), 510-518.

Iglesias, J. L. (2002). Problem-based learning in ınitial teacher education. Prospects, 32(3), 319-331.

İnel, D. (2012). Kavram karikatürleri destekli probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin problem çözme becerisi algılarına, fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına ve kavramsal anlama düzeylerine etkileri. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

İnel Ekici, D., Balım, A., G. (2013). Ortaokul öğrencileri için problem çözme becerisine yönelik algı ölçeği: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10(1), 67-86.

İşman, A., Baytekin, Ç., Balkan, F., Horzum, M. B. ve Kıyıcı, M. (2002). Fen bilgisi eğitimi ve yapısalcı yaklaşım. The Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 1(1), 41-47.

Kabapınar, F. (2005). Effectiveness of teaching via concept cartoons from the point of view of constructivist approach. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 135- 146.

Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2002). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının hizmet öncesi fen öğretmenlerinin problem çözme becerisi ve öz yeterlilik inanç düzeylerine etkisi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara: 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.

Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.

Kempton, T. (2004). Using paintings and cartoons to teach ethics in science. School Science Review. 86(315), 75-82.

Keogh, B. ve Naylor, S. (1999). Concept cartoons, teaching and learning in science: an evaluation. International Journal of Science Education, 21(4), 431-446.

Keogh, B., Naylor, S. ve Downing, B. (2003). Children’s interactions in the classroom: argumentation in primary science. Noordwijkerhout, Netherlands: 4th European Science Education Research Association Conference (19-23 Ağustos).

Kindler, P., Grant, C., Kulla, S., Poole, G. ve Godolphin, W. (2009). Difficult incidents and tutor interventions in problem-based learning tutorials. Medical Education; 43: 866– 873.

Kirişçioğlu, S. ve Başdaş, E. (2007). Yapılandırmacı öğrenme ortamlarında Fen ve Teknoloji derslerinde kullanılabilecek kavram karikatürleri ve etkinlik örnekleri. Ankara, Özel Tevfik Fikret Okulları: Eğitimde Yeni Yönelimler IV: Yapılandırmacılık ve Öğretmen.

Korkmaz, H. (2004). Fen ve Teknoloji eğitiminde alternatif değerlendirme yaklaşımları. Ankara: Yeryüzü Yayınevi.

Köseoğlu, F. ve Kavak, N. (2001). Fen öğretiminde yapılandırmacı yaklaşım. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 139-148.

Marczyk, G., DeMatteo, D. ve Festinger, D. (2005). Essentials of research design and methodology. Canada: John Wiley & Sons.

Martinez, Y. M. (2004). Does the k-w-l reading strategy enhance student understanding in honors high school science classroom?. (Unpublished masters thesis). Fullerton: California State University.

Milli Eğitim Bakanlığı. (2013a). PISA 2012 ulusal ön raporu. Ankara: Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü.

Milli Eğitim Bakanlığı. (2013b). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) Fen Bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.

Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. United States of America: Sage Publications.

Muijs, D. (2004). Doing quantitative research in education. London: Sage Publications.

Naylor, S. ve Keogh, B. (1999). Constructivism in classroom: Theory into practice. Journal of Science Teacher Education. 10(2), 93-106.

Neville, D. O. ve Britt, D. W. (2007). A problem-based learning approach to ıntegrating foreign language ınto engineering. Foreign Language Annals, 40(2), 226-246.

Özyılmaz-Akamca, G., Ellez, A. M. ve Hamurcu, H. (2009). Effects of computer aided concept cartoons on learning outcomes. Procedia Social and Behavioral Sciences. 1(1), 296-301.

Pekmez, E. Ş. ve Balım, A. G. (2003). Fen bilimleri eğitiminde kavram haritasını doğru ve anlaşılır kullanabilme. Çağdaş Eğitim Dergisi, 297, 22-29.

Roesky, H. W. ve Kennepohl, D. (2008). Drawing attention with chemistry cartoons. Journal of Chemical Education. 85(10), 1355-1360.

Saka, A., Akdeniz, A. R. , Bayrak, R., ve Asilsoy, Ö. (2006). “Canlılarda enerji dönüşümü” ünitesinde karşılaşılan yanılgıların giderilmesinde kavram karikatürlerinin etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara: 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.

Schmidt, H. G., van der Molen, H. T., te Winkel, W. W. R. ve Wijnen, W. H. F. W. (2009). Constructivist, problem-based learning does work: a meta-analysis of curricular comparisons involving a single medical school. Educational Psychologist, 44(4), 227- 249.

Shepherd, A. ve Cosgriff, B. (1998). Problem-based learning: a bridge between planning education and planning practice. Journal of Planning Education and Research, 17(4), 348-357.

Strohfeldt, K. ve Grant, D. T. (2010). A model for self-directed problem-based learning for renal therapeutics. American Journal of Pharmaceutical Education, 74 (9). Article 173.

Sungur, S., Tekkaya, C. ve Geban, Ö. (2006). Improving achievement through problem-based learning, Journal of Biological Education. 40 (4), 155-160. Şahin, M. (2010a). Effects of problem-based learning on university students’ epistemological beliefs about physics and physics learning and conceptual understanding of newtonian mechanics. Journal of Science Education and Technology, 19(3), 266-275.

Şahin, M. (2010b). The impact of problem-based learning on engineering students’ beliefs about physics and conceptual understanding of energy and momentum. European Journal of Engineering Education, 35(5), 519-537.

Şengül, S. ve Üner, İ. (2010). What is the impact of the teaching “algebraic expressions and equations” topic with concept cartoons on the students’ logical thinking abilities?. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 5441-5445.

Tarhan, L. ve Acar, B. (2007). Problem-based learning in an eleventh grade chemistry class: ‘factors affecting cell potential’. Research in Science & Technological Education, 25(3), 351-369.

Tarhan, L., Kayalı, H. A., Ürek, R. Ö. ve Acar, B. (2008). Problem-based learning in 9th grade chemistry class: ‘ıntermolecular forces’. Research in Science Education, 38(3), 285-300.

Tatar, E. ve Oktay, M. (2011). The effectiveness of problem-based learning on teaching the first law of thermodynamics. Research in Science & Technological Education, 29(3), 315-332.

Uden, L. ve Beaumont, C. (2005). Technology and problem-based learning. Hershey, PA, USA: Information Science Publishing.

Vanderstoep, S. W. ve Johnston, D. D. (2009). Research methods for everyday life: Blending qualitative and quantitative approaches. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.

Webb, P. Williams, Y. ve Meiring, L. (2008). Concept cartoons and writing frames: Developing argumentation in South African science classrooms?. African Journal of

Research in SMT Education. 12(1). 4-17.

Wiersma, W. (2000). Research methods in education: An ıntroduction. Needham Heights, MA: Allyn ve Bacon, A Pearson Education Company.

Wood, D. F. (2003). Abc of learning and teaching in medicine: Problem based learning. Clinical Review, 326.

Yaman, S. ve Yalçın, N. (2005a). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının problem çözme ve öz-yeterlilik inanç düzeylerinin gelişimine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 229-236.